เครื่องจักสานหวาย
ภูมิปัญญาท้องถิ่น สาขาอุตสาหกรรมและหัตถกรรม
เครื่องจักสานหวาย ได้รับการส่งเสริมการเรียนรู้จากการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) และกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ (พม.) เมื่อ 10 ปี ที่แล้ว โดยได้เข้ามาฝึกอบรมส่งเสริมอาชีพให้กับเกษตรกรในพื้นที่ตำบลออนใต้ จนฝึกฝนฝีมือจนเชี่ยวชาญเป็นปราญช์ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นเครื่องจักสานหวาย
ปราญช์ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นเครื่องจักสานหวาย
พ่อโถเล่าให้ฟังว่า “เมื่อ ปี พ.ศ. 2530 ในหลวงรัชกาลที่ 9 เสด็จมาที่ออนใต้ ทรงมีพระราชกระแสรับสั่งให้สร้างอ่างเก็บน้ำห้วยลาน และให้กรมป่าไม้ปลูกป่า ปลูกหวายเพื่อพัฒนาพื้นที่ต้นน้ำห้วยลาน ให้คนในชุมชนได้ใช้ประโชยน์จากป่า” ปัจจุบันเปิดเป็นฐานการเรียนรู้ด้านเครื่องจักสานหวายในนานของกลุ่มจักสารบ้านปง ห้วยลาน
การใช้ประโยชน์
หวาย นำมาใช้ประโยชน์ ทำผลิตภัณฑ์ต่างๆ หลายประเภท เช่น ผลิตภัณฑ์เครื่องเรือน เช่น ผลิตภัณฑ์เครื่องจักสาน ได้แก่เช่น ตะกร้า กระเช้า ตะกร้อ กระเป๋า หมวก ภาชนะใส่ผลไม้ เป็นต้น
ขั้นตอนการทำ
1. คิดแบบ ออกแบบรูปทรง เช่น สี่เหลี่ยม กลม กระจาด โตก ฯลฯ
2. ทำฐานตารูปแบบ
3. ขึ้นลูกกรงเป็นชั้น ๆ
4. พันขอบบน
5. จูงนางปากขอบ
6. ตึงวงจับหรือมือจับ
7. พันงวงจับหรือมือจับ
8. ตกแต่งให้สวยงาม
วัสดุ/อุปกรณ์
1. หวายหางหนู (เส้นเล็ก) 2. หวายน้ำ (เส้นใหญ่)
3. ไม้เจลย (ไม้ขึ้นตามริมน้ำ) 4. หวายใหญ่ (อยู่บนบก)
5. เพนกเปรียบ (ขึ้นอยู่ตามชุมชน) 6. ตะปูเข็ม
7. ฆ้อนตีตะปู (ขนาดเล็ก) 8. ลูกกรง
9. แป้นเจาะรู (ทำจากเหล็ก) 10. เหล็กปลายแหลม
11. มีดตอก
